Góc Sân Chơi | HOÀNG DIỆU BA XUYÊN AUSTRALIA: MỘT TAI NẠN KIỂU “CHÓ CẮN ÁO RÁCH”

Một buổi sáng, tôi tranh thủ vào vào Viện 175 thật sớm, định bụng thăm đứa cháu xong là đi làm luôn. Chiều hôm trước, trên đường đi học về cháu tôi bị ngã xe khi phải tránh gấp một em bé đột ngột chạy ra đường. Đứa bé gây ra chuyện đã không hề hấn gì nhưng cháu tôi bị gãy tay, phải đưa đi cấp cứu…

Tình cờ vừa đi đến gần cửa phòng cấp cứu thì tôi phải tránh sang bên để nhường lối đi cho 3 -4 người đang hối hả khiêng vào phòng một ông lão, đầu bê bết máu, nghe nói bị xe đụng. Người gây tai nạn cũng phụ khiêng ông lão, đó là một anh công nhân hốt rác, vẻ mặt ảm đạm cùng cực. Anh rầu rĩ kể lại chuyện-xui-hết-chỗ-nói của mình. Đi gom rác trong các ngõ hẽm từ hừng đông, khi xong việc anh đã về nhà bằng chiếc Honda cà tàng lâu nay. Khi đó, đường xá còn vắng vẻ, từ xa anh đã thấy ông lão đang từ từ băng qua đường, nhưng… Anh thề là lúc đó, anh đã chợt nhận ra ngay người đàn ông này giống y nguời bệnh tâm thần, vừa nhìn xuống đất vừa nói lầm bầm một mình, bước vài bước lại dừng, lại bước tiếp mà chẳng thèm nhìn xung quanh. Anh đã la lớn cho ông lão cảnh giác là có xe đến gần, còn về phần mình thì tìm cách vừa thắng vừa lách mũi xe. Rất tiếc, chính cái kiểu vừa đi vừa dừng bất ngờ của ông lão đã khiến anh không tài nào tránh nổi nạn nhân.

Bác sĩ xem phim chụp X quang cho biết trong đầu ông lão có… một đầu đạn.

Lúc được băng bó, ông lão hoàn toàn ngơ ngác, tỏ ra không hiểu hầu hết mọi câu hỏi, chỉ trả lời mơ hồ với một giọng nghèn nghẹn, rất khó nghe. Tên gì? Im lặng, lắc đầu… Thân nhân, bà con? Không có ai hết! Đang ở đâu? Không biết đường nào! Ở với ai? Không nhớ! Từ đâu đến Sài Gòn này? Ở ngoài Trung vô. Tỉnh nào, vô năm nào? Lâu quá rồi, không nhớ…

Còn có một thứ, phải nói là cả một tài sản đối với người già neo đơn, sống lang thang ngoài đường phố nhưng ông lão cũng chẳng nhớ nổi mà hỏi ngay khi tỉnh dậy. Đó là một xấp vé số, đã rơi xuống đất khi ông ngã trước mũi xe của anh hốt rác và anh này lượm được khi đỡ ông lão.

Hình như chính những cái lắc đầu, chứ không phải những tiếng nói thều thào cùng những câu trả lời nhát gừng mà phần lớn đều là câu phủ định, mới là hệ thống ngôn ngữ chính thức của ông lão. Bó tay hơn nữa là trên người ông lão lang thang này không hề có một miếng giấy tùy thân nào hết.

Ông lão đột nhiên co giật toàn thân. Cả đám người hiếu kỳ bị y tá đuổi ra khỏi phòng. Có người cho rằng ông có thể bị chấn thương sọ não. Có người bảo chắc ông bị chứng Alzheimer. Người khác lại nêu giả thuyết là do bị chấn động bởi cái ngã, viên đạn nằm sẵn trong đầu đã xê dịch và làm tổn thương mạnh hơn vô thần kinh não, khiến cho ông co giật…. Các nhà y học nghiệp dư cứ tha hồ nhận định mà không để ý là mình đang vô tình hành hạ anh hốt rác. Nghe người này phán, người nọ tuyên bố…, lòng anh nóng như bị lửa đốt. Tình trạng bệnh nhân kiểu nào cũng tệ thì lỗi của người gây tai nạn làm sao nhẹ được?

Chợt anh hốt rác sực nhớ đến xấp vé số nên vội vàng lấy ra đưa mọi người xem…

Xấp vé số, biểu trưng cho một đồ vật ngẫu nhiên, bất kỳ nào đó có mặt trong đời sống, nhưng ngay giờ phút này, hẳn nhiều ngành hoạt động, nghiên cứu về con người trên trái đất đều cần đến. Như ngành công an, quản lý trật tự trị an cần để điều tra, lần ra lý lịch nạn nhân. Hay ngành thương binh – xã hội cần để làm thống kê các loại nghề tự do, tự phát ngoài đường phố của người nghèo hay dân thất nghiệp. Đặc biệt là ngành triết học, khoa siêu hình học cũng cần cái vật đi theo người này như một tùy-thể để bắt đầu chứng minh sự hiện hữu của người đó – một hữu-thể nhân loại… Mục đích riêng của từng ngành, khoa có khác nhau như thế nhưng do không thể biết tên ông lão nên mọi ngành, mọi khoa đều chỉ có thế ghi vào trang đầu hồ sơ làm việc của mình tựa đề “Ông bán vé số”. Cái tên chỉ được ghi mơ hồ chừng đó, nhưng được cái là sát với thực tế thô mộc, thấy sao nói vậy hơn hết.

Có người đề nghị một cái tên khác, “Ông vô danh” chẳng hạn. Rốt cuộc, xét cho sâu xa thì cái tên này khá hàm hồ, không vừa vặn với cái thực thể nhân loại ốm yếu, ngơ ngác kia. Chắc chắn ông lão – một con người – có tên họ nhất định, nhưng chỉ vì rơi vào tình trạng vong thân do mất trí, ông không thể nào tự giới thiệu.

Làm sao một con nguời có thể tự giới thiệu mình với người khác trong khi đang vô vọng đi tìm tên họ của mình?

Thôi, trước cánh cổng thông tin khóa kín tức tưởi này, nhân loại trên đời này đành tạm bằng lòng với cái tên “ông bán vé số” để còn bắt đầu xem xét các khía cạnh khác. Một bắt đầu cho mọi sự bắt đầu, bao gồm cả việc khai tử nếu trường hợp xấu nhất xảy ra cho ông lão.

Về những người đang có mặt tại khu cấp cứu giờ này, họ đến bệnh viện đều có lý do riêng tư, nhưng nhất định họ bị giống nhau ở một điều – đó là không có gì hay ho, vui vẻ một khi nguời ta phải có mặt ở bệnh viện, trừ chuyện đón người thân đã lành bệnh vừa đủ để bác sĩ cho phép xuất viện về nhà, chứ xuất viện để chuyển sang bệnh viện khác chữa trị tiếp cũng chẳng vui gì. Riêng sáng nay, bà con cô bác ở khu cấp cứu giờ này còn giống nhau ở một điều nữa, lần này thì thật hay ho. Đó là, không cần thuyết phục lẫn nhau, bà con đã đồng lòng chia nhau mua hết xấp vé số mà không cần để ý mình đang giúp cho ông lão hay anh công nhân. Và có lẽ, lúc lựa đại vài tấm vé để còn chuyền xấp vé cho người kế bên, ít ai nghĩ là nên mua vé số giúp người, biết đâu sẽ được Thần Tài thưởng cho lòng tốt ấy…

Dĩ nhiên, sẽ không có chuyện một nhóm người đồng lòng làm việc thiện, cùng ra tay giúp đỡ kẻ hoạn nạn như trên nếu anh công nhân gây tai nạn rồi tàn nhẫn, cố ý bỏ đi luôn nhưng đã phải có mặt ở đây vì bị khách qua đường nắm áo giữ lại. Và chắc rất hiếm ai thấy cần phải giúp một ông nhà giàu – tình cờ thế vào chỗ anh công nhân – đã gây tai nạn rồi nhân tiện chở nạn nhân đến nhà thương bằng chính chiếc xe hơi sang trọng gây tai nạn.

Xấp vé số hết khá nhanh, anh công nhân gom số tiền thu được cẩn thận bỏ vào túi áo trên và cài nút ngay cho khỏi quên. Cái áo xanh bảo hộ lao động cũ rách, nồng nặc mùi mồ hôi, mùi rác rến và vừa mới thêm một thứ mùi không thể tán thưởng chút nào – mùi máu. Khốn nạn hơn cho người đang mặc chiếc áo xấu xa này, đó là không rõ do một phản ứng hóa học, vật lý quỷ quái nào đó, máy lạnh trong căn phòng đóng kín cửa này chơi xấu người nghèo khi tàn nhẫn làm bốc mạnh hơn cái mùi cùng khổ không thể nào che giấu ấy.

Tục ngữ ta có câu “Chó cắn áo rách” khi hình dung tình trạng một người đã nghèo khổ còn bị tai nạn hay rơi vào những tình trạng khó xử, tốn hao.., khiến khó khăn càng chất chồng, nghĩa là càng nghèo và khổ hơn nữa. Đáng lưu ý là khi ví von bất cứ thứ tác nhân nào đó gây ra thảm cảnh cho người nghèo với loài chó cắn bậy, câu “Chó cắn áo rách” hay hơn, sâu hơn câu “Đã nghèo còn mắc cái eo”. Rồi mấy ông hay hài đàm phúng thế còn sửa thành “Đã nghèo còn mắc cái vòng số-hai”. Thì eo hay vòng số-hai cũng chỉ là một. Nhưng thôi, mấy ông ngạo đời này chỉ đáng bị ganh tị chứ không cần phải sửa trị. Hẳn phải đang sống an lành và còn lạc quan, sung sức lắm thì các ông mới có thể nghĩ từ tình cảnh nghèo khó, cùng khổ của người khác tới cái vòng mỹ miều trên thân thể người đẹp, người mẫu.

Nói “xui xẻo” thì phải nghĩ đến số mạng. Trong trường hợp này, con-chó-số-mạng đáng ghét đã cắn một lúc hai nguời bằng những cú táp hết sức độc địa.

Ông lão mất trí nhớ, tứ cố vô thân kia đang hôn mê, co giật, có thể sẽ hồi tỉnh rồi được tiếp tục chữa trị, hay ngược lại, có thể đi luôn thì ở tình cảnh nào ông cũng hoàn toàn phó mặc số phận mình cho tha nhân, cho cộng đồng xã hội. Có là xi nê, tiểu thuyết đâu mà có kịch bản dàn dựng rằng qua cái chết của một lão hành khất, nguời ta khám phá ra một tài sản, một trương mục ngân hàng kết xù của con người bí ẩn vừa qua đời, để rồi dư luận xã hội tha hồ tranh cãi về chuyện nên sử dụng cho việc này, phải sử dụng cho việc nọ…?

Còn về anh công nhân, ngay từ hôm nay, trong cả hai kịch bản đều tàn nhẫn như nhau của tác giả con-chó-số-mạng, anh đều bị buộc phải đóng vai diễn viên chính bằng toàn thể cái khả năng ốm đói mạt hạng của mình. Nếu ông lão sống nổi, qua cơn ngặt nghèo thì anh cùng gia đình anh phải lãnh phần nuôi bệnh, đút cháo, tắm rửa, bưng bô đổ kít. Nếu ông lão qua đời, thì… từ chuyện phải trả lời, chịu trách nhiệm ở một mức nào đó trước mặt công an giao thông, cho đến chuyện lo tang ma, chôn hay thiêu gì cũng đều là những gánh nặng – quá nặng cho anh và gia đình anh. Với kịch bản nào thì anh, chớ không còn ai khác, là thân nhân duy nhất của một ông lão xa lạ, một người vô danh còn nghèo hơn anh nữa mà đến cái tên của ông, anh cũng không thể biết.

Có thể trong những ngày tới, một lúc nào đó, nội chuyện chạy tiền – ở đâu? mượn ai? ai cho mượn? – cũng đủ để anh ước gì được chết phứt đi cho rảnh nợ đời.

Rồi cũng qua đi những câu hỏi han, an ủi, qua đi những cái nhíu mày, chắc lưỡi. Bỏ lại anh công nhân đau khổ đứng một mình trước phòng cấp cứu và ngóng chờ vợ mình vô nhà thương để cùng chia sẻ cái tai-bay-vạ-gió này, mọi nguời từ từ giải tán để còn trở lại với công việc, mối bận tâm riêng của từng nguời. Như có thằng em bị đụng xe gãy chân, có ông anh làm phụ hồ từ giàn giáo té xuống, hay có đứa con trượt thang lầu, gãy sóng mũi… Người ta hỏi han nhau để được biết toàn những thông tin ám tối như thế. “Thế à? Tội nghiệp…”, “Nhà chị xui quá hả?”, hay “Chuyện có ai muốn đâu?”, người ta dửng dưng bình luận xuôi chiều. Đã rõ là làm gì có dịp được nghe một loại nguyên cớ vui vẻ, hạnh phúc nào đó đã dẫn dắt người ta bước vào khu cấp cứu đâu mà ngõ ý tán thưởng?

Không thể ở nán lại thêm lâu hơn để biết tình trạng ông lão bán vé số như thế nào sau cánh cửa đóng kín kia, tôi đành rời khỏi khu cấp cứu, ra lấy xe đi làm. Trong túi tôi là 10 tấm vé số, không biết là số mấy vì tôi rút đại trên tay anh công nhân. Chưa bao giờ tôi mua số nhiều đến thế. Dăm ba bữa, tôi có mua một hay hai vé vì vốn rất ít tin tưởng vào cái may mắn kiểu hoạnh tài đầy ngẫu nhiên. Và tôi sẽ rất tự ái nếu có ai xếp tôi vào loại người chỉ tin vào số mạng Trời cho. Nhưng hôm nay, thật tình tôi đang cầu Trời cho mình trúng số.

Biết đâu, Định Mệnh không phải chỉ là một chú chó chuyên đi cắn áo rách, cắn bọn người nghèo mà còn có khi lại cao hứng tha tới cho bọn nghèo như tôi một chiếc áo trên mức lành lặn, trị giá tới mười lần hai tỷ đồng?

Nếu chuyện kinh khủng này xảy đến thì tôi hứa là sẽ cố gắng giả điếc, không thèm nghe chính mình đang suy lý, tự đưa ra những phân tích lạnh lùng vì khách quan đến tận đáy của vấn đề. Như giữa con người với nhau, tôi phải trung thực nhìn nhận rằng, nếu tôi hay ai khác may mắn trúng số độc đắc chiều nay thì đó là kiểu may mắn rất đáng hổ thẹn bởi đã may mắn từ nỗi bất hạnh của ông lão bán vé số và anh phu hốt rác. Còn giữa con người và Định Mệnh, sau khi bắt con người chịu đựng vô số lần mất mát, thất bại, thua lỗ…, mới ban cho một lần may mắn là trúng số thì đây khác nào một trò chơi khăm của Định Mệnh, quăng thí miếng nhục cho con người.

Dù sao thì… Hỡi Định Mệnh, Tạo Hóa, hay Ngẫu Nhiên gì đấy, chiều nay cứ cắn một cú ngoạn mục xem nào! Đã hẳn thân phận con người quả là nhục nhã khi chỉ biết thúc thủ trước mọi sự định đoạt, nhào nặn của Định Mệnh, Tạo Hóa và Ngẫu Nhiên, nhưng nếu được những thế lực vô tâm này xếp bày cho trúng số thì cũng không tệ lắm!

Hỡi ông lão bán vé số, hỡi anh hốt rác, đừng chết, đừng tuyệt vọng trước giờ xổ số!

Phạm Nga
Tháng 11-2017

12 December 2017

MỘT TAI NẠN KIỂU “CHÓ CẮN ÁO RÁCH” - Phạm Nga